Schalk Toom

Koninklijke Drukkerij Apeldoorn 

De heer Schalk Toom, schuilnaam Koen of Koenraad, was de eigenaar en directeur van De Koninklijke
Drukkerij Apeldoorn. De drukkerij was gevestigd in de voormalige Kapelstraat, centrum van
Apeldoorn.

Als drukker komt hij, aan het begin van de oorlog, in contact met de persoonsbewijzencentrale (PBC),
hier worden persoonsbewijzen, Ausweisen en stamkaarten vervalst. In het begin alleen voor de
joodse burgers, later ook voor het verzet en onderduikers. Niet alleen persoonswijzen worden door
Toom vervalst, ook vals briefpapier van Seyss-Inquart, Rauter en Christiansen, allen hoge Duitse
functionarissen, en verzetskranten zoals Trouw komen ook uit de drukkerij. Het is gevaarlijk werk,
het drukken duurt vaak lang, opruimen neemt veel tijd in beslag, bij naderend onheil is er dus niet
veel tijd om het papier snel te verstoppen. 

In de zomer van 1944 besluit Schalk Toom te stoppen met de drukkerij, het wordt echt te gevaarlijk, 

en bij besluit meer verzetswerk te gaan doen voor de Apeldoornse Knokploeg. Op een gegeven moment 

wordt Schalk Toom toch opgepakt, echter de overheerser verdenkt hem niet direct van verzetswerk, 

ondanks dat zijn alibi niet echt waterdicht is.

Tijdens zijn ondervraging laat hij de foto zien waarop hij, samen met zijn vrouw en twee kinderen
staat. De Duitse officier kijkt er een tijdje naar en hij neemt het besluit dat Toom mag vertrekken.
Schalk gaat weer door met het organiseren van sabotage acties. Op 17 april 1945 wordt Apeldoorn
bevrijd en Toom blijft tot het eind van mei hoofd van de plaatselijke Binnenlandse Strijdkrachten.

Schalk Toom overleeft de oorlog en overlijdt op 7 juli 1981 in Apeldoorn, hij is dan 77 jaar.

In de beginjaren van ons museum kwamen wij in contact met de zoon van Schalk Toom, Schalk Toom
junior. Van de zoon mochten wij onder andere valse drukstempels uit de drukkerij ontvangen. Het
verhaal van de Koninklijke Drukkerij Apeldoorn heeft sinds 2006 een vast plek in ons museum